Historia stara, jak zapewne sama stomatologia. Konieczność leczenia zębów u dzieci. Najczęstsze skojarzenie z tym związane to obraz rodzica cierpliwie i prewencyjnie tłumaczącego dziecku, że nie ma się czego obawiać i zaniepokojonej pociechy, która albo boi się powtórki z nieprzyjemnych doświadczeń, albo po trosze odczuwa obawę, bo po co całe to tłumaczenie, a po trosze z powodu nieznanego, którym jest pierwsza wizyta u dentysty.
Całkiem niedawno jeszcze taki scenariusz był wpisany na stałe w kontakty rodzica, dziecka i stomatologa. Na co dzień lekarz leczący próchnicę, dokonujący ekstrakcji i wielu innych czynności, dzisiaj przypisanych poszczególnym specjalizacjom, mając do czynienia z dzieckiem stawał się w miarę możliwości pedagogiem a nawet dziecięcym psychologiem.
Na szczęście ten rozdział, (w zdecydowanej większości przypadków, ale nie we wszystkich), stomatologii zamknęliśmy. Lekarze, podążając za wektorem postępu w technice i wiedzy medycznej, zgodnie doszli do wniosku, że dorastający pacjent zarówno w odniesieniu do inności i swoistości fizjologicznej, jak również odmienności psychologicznej wymaga dedykowanego i specjalistycznego podejścia.
Tak wyłoniła się stomatologiczna specjalizacja – Pedodoncja, Stomatologia Dziecięca, którą reprezentuje lekarz Pedodonta albo inaczej, właśnie Stomatolog Dziecięcy.
Pedodonta remedium na dziecięce lęki.
Na początek możemy powtórzyć credo encyklopedyczne. Pedodonta to lekarz zajmujący się diagnostyką, profilaktyką i leczeniem chorób jamy ustnej u dzieci. Przyjmuje się tutaj klarowne kryterium wieku. Od niemowlęctwa do 18 roku życia. Pedodonta realizuje wszystko to, co powiedzieliśmy wyżej. Leczy będąc jednocześnie pedagogiem w zakresie dbałości o zęby i psychologiem w postępowaniu z dziećmi na fotelu, który to fotel już sam w sobie może niektóre z nich przerażać.
Odmiennym w stosunku do tzw. dentysty od wszystkiego” jest to, że pedodonta w trakcie kształcenia nabywa odpowiednie kompetencje nie w drodze tylko codziennego doświadczenia ale również poprzez kierunkową i wszechstronna edukację, w ramach której pojawiają się umiejętności i pedagoga i psychologa. Co więcej, z racji, że jest to specjalność bardzo wymagająca (nie jest zaskoczeniem, że niektórzy dentyści nie chcą leczyć dzieci), to świadomy jej wybór mówi nam coś o samym lekarzu. Wie on bowiem na co się decyduje, co go czeka, ale możliwe problemy traktuje jako rodzaj wyzwania, na które jest przygotowany, i które czuje, jako po prostu wrażliwy, czuły i cierpliwy człowiek. Te trzy ostatnie kompetencje charakteru są u Pedodonty kluczowe. Do tego możemy dodać jeszcze wyobraźnię i empatię a także często mediatora i moderatora relacji pomiędzy rodzicem a dzieckiem w obszarze leczenia zębów dziecka.
Jeśli odważnie zagłębimy się we własną przeszłość, to czyż nie bywa tak, że traumatyczne doświadczenie, którego doświadczyliśmy jako dziecko pozostawia w naszej psychice ślad? Ślad, który bardzo ciężko się zaciera i towarzyszy nam nawet do dorosłości?
Pedodonta przede wszystkim staje się opiekuńczym przewodnikiem dziecka i spoczywa na nim odpowiedzialność za to, by nie budzić w nim skojarzeń, które zaowocują niechęcią do wizyt w gabinetach, a w ramach których dokonuje się przecież cały ważny dla zdrowia dziecka spektakl diagnostyczno-profilaktyczno-leczniczy.
Królestwo Pedodonty.
Jakie jest więc królestwo pedodonty? Jego królestwem i polem odpowiedzialności jest:
monitorowanie przebiegu ząbkowania i jego ew. nieprawidłowości,
leczenie zębów mlecznych,
leczenie stałych zębów niedojrzałych,
leczenie i profilaktyka próchnicy,
profilaktyka wad zgryzu,
leczenie błony śluzowej jamy ustnej.
Podążając za wskazanymi obszarami odpowiedzialności możemy przypisać do nich odpowiednie schorzenia, wymieniwszy tylko te najważniejsze:
– próchnica,
– problemy z ząbkowaniem,
– przebarwienia na zębach,
– wady wymowy,
– afty, zajady, nieświeży oddech.
W Gabinecie Duodent promujemy, jak najszybsze pojawienie się rodzica z dzieckiem w ramach wizyt adaptacyjnych. To z reguły pierwsze wizyty, które powinny mieć miejsce pomiędzy 6 a 12 miesiącem życia dziecka. Nie jest to zbyteczny, czy niepotrzebny pośpiech. Taka wizyta może mieć olbrzymi wpływ na monitorowanie kształtowania się pierwszych zębów, (a w dalszej kolejności poprawnego kształtowania się układu szczękowo-żuchwowego i zgryzu).
Kolejna ważna rzecz to taka, że co prawda ich odporność na próchnicę jest podobna do odporności zębów osób dorosłych, niemniej wiedza przekazana rodzicom przez lekarza dotycząca dbałości o zęby maluchów w trakcie wizyty adaptacyjnej jest po postu bezcenna w kontekście możliwych z nimi problemów w wieku późniejszym. Bagatelizowanie próchniczych ognisk w jamie ustnej dziecka w przekonaniu, że te „znikną” wraz z mlecznym zębem, który i tak wypadnie jest narażaniem dziecka na obecność niepożądanej flory bakteryjnej w jamie ustnej.
W czym może pomóc Pedodonta w Duodent?
Kompetencje i zabiegi a naszym Gabinecie postanowiliśmy precyzyjnie nazwać i rozdzielić. Znalazło to odzwierciedlenie w cenniku, który w uzupełnionej postaci jest na nasze stronie internetowej:
W kolejności pojawiają się następujące zabiegi:
– wizyta adaptacyjna,
– badanie plus plan leczenia,
– badanie plus z fluoryzacją,
– lakowanie,
– lakowanie poszerzone,
– wypełnienie zęba mlecznego,
– wypełnienie zęba stałego,
– leczenie amputacyjne,
– ekstrakcja zęba mlecznego.
Bardzo ważną pozycją jest tam opłata za wizytę bez współpracy. Może się zdarzyć, że pomimo całej wiedzy i kompetencji lekarza, determinacji rodzica zabieg się nie powiedzie, albo nawet do niego nie dojdzie ponieważ mały pacjent nie zechce współpracować. Powodowany lękiem nie do pokonania lub innymi motywami (a mogą być doprawdy różne), nie pozwoli lekarzowi na zrealizowanie planu wizyty. Taki scenariusz wiąże się z kosztami dla rodzica. Gabinet i lekarz przygotowując się do wizyty zużywa materiały, które w żadnym wypadku nie mogą potem być wykorzystane powtórnie. Rodzic przychodząc z dzieckiem do naszego Gabinetu winien mieć tego świadomość.
A co z rodzicami?
Tak, to właściwe pytanie i musimy je zadać. Nie można przecież całej odpowiedzialności w odniesieniu do bogatej gamy możliwych problemów z zębami i jamą ustną dziecka zrzucać na lekarza. Byłoby to tym samym, co zrzucanie przez rodzica pełnej odpowiedzialności na szkołę i nauczyciela w przypadku złych wyników dziecka, zaniedbania w uczeniu i problemów w szkole w relacjach z rówieśnikami wynikłych z naśladownictwa i swoistej „domowej edukacji”.
Dziecko chcąc nie chcąc przychodzi do gabinetu stomatologicznego już jakoś „uformowane”. Nie mówimy tutaj oczywiście o dziecku na tyle małym, że świadomie poznawczo nie jest w stanie doświadczać sytuacji i jest w pełni zależne od rodzica. Uwzględniając jednak powszechny u nas fakt, że dzieci pojawiają się w Gabinetach stosunkowo późno należy założyć, że jego pojawieniu się towarzyszy już pewne wyobrażenie (patrz wprowadzenie do art.) To wyobrażenie kształtuje rodzić i jego powinnością jest do tego dziecko przygotować. Wczesna wizyta w gabinecie może mieć i taki pozytywny efekt, że Pedodonta przekaże pewną wiedzę…rodzicowi. Jak kształtować u dziecka wyobrażenie wizyty u dentysty i tego, co go może tam spotkać.
Smutna statystyka mówi, że znaczący odsetek dzieci (ok.70%) ma próchnicę. Około połowy z tego to próchnica na wielu zębach, a podobna wielkość (ok. 70%) określa pulę dzieci, które zębów nie szczotkują albo robią to na „odczepnego”. W czasach, kiedy już sama technologia i możliwości potrafią uczynić z higieny jamy ustnej rodzaj zabawy, te dane nie wystawiają rodzicom najlepszego świadectwa. Pedodonta w Gabinecie Duodent, to równocześnie nasz jasny sygnał i mocny przekaz, że możemy wspólnie te statystykę poprawić.
